آیا تاکنون پیش آمده از تلاشهای کوچک تان ناامید شوید؟

آیاشما جزء افرادی هستید که فکر می کنند باید کارهای بزرگ انجام داد تا موفق شد؟

تاکنون در خصوص تاثیرات  اثر مرکب بر خودآفرینی مطلبی ننوشته ام.اما یکی از پایه ای ترین اصول در خودآفرینی ترک عادت های غلط و بنیان نهادن عادت های صحیح می باشد.

همان طور که می دانیم عادت ها ،مجموعه رفتارهایی هستند که به دلیل تکرار زیاد تبدیل به ملکه شده اند.ابن سینا عادت را تکرار زیاد یک عمل در زمان‌های نزدیک به هم که در دراز مدت ادامه می‌یابد می‌داند.

اقسام عادت

امام محمد غزالی عادت را به چهار قسم تقسیم می‌کند که تقسیم بندی جامعی به نظر می‌رسد .

1.حرکات عضلانی ( مانند عادت به خوردن ، پوشیدن ، بازی ، خطاطی … )

2.جنبش‌های عقلانی ( دیدگاه‌های دینی ، فقهی و طرز تفکر )

3.عادت‌های وجدانی ( مربوط به عواطف انسان است )

4.عادت‌های اخلاقی ( زهد ، صبر ، اعتدال ، شجاعت … )

چگونه عادت ایجاد می شوند؟

اولین روزهای آموزش رانندگی را به یاد بیاورید که هنوز رانندگی کردن در ضمیرناخودآگاهتان ضبط نشده بود مجبور بودید برای هر تصمیمی فکر کنید واین خیلی عذاب آور بود اما با تمرین وتکرار بر رانندگی مسلط شدید و تبدیل به ملکه شد.

مغز ما از صرف انرژی زیاد بیزار است و خیلی تمایل دارد که کمترین انرژی را صرف انجام کارها کند و به همین دلیل انجام عادت ها برای ما خوشایند است و به محض اینکه بخواهیم به سراغ عادت جدیدی برویم مغز در راستای تقابل با این عادت جدید و برای صرف انرژی کمتر وارد عمل می شود.

خودآفرینی یعنی طراحی یک شرایط بهتر برای خود ،برای رسیدن به این هدف در مرحله اول باید نقاط ضعف خود را شناسایی کرد.قطعا عادت های غلط یکی از این ضعف هاست.

مرحل بعد آشنایی با قدرت عادت و ایجاد عادت های جدید است.در همین راستا توصیه می کنم دو کتاب قدرت عادت واثر مرکب را حتما مطالعه کنید.

اجزای تشکیل دهنده عادت

۱. کار تکراری: عملی که در زمان مشخص  و هر روزه  انجام میشود. مثلا خوردن دلستر همراه با غذا

۲. محرک: عاملی که باعث میشود شما آن کار تکراری را انجام دهید: غذاهای خاص که به محض پهن شدن سفره و دیدن آن غذا به یاد دلستر می افتید

۳. پاداش: احساسی است که شما بعد از انجام آن عمل بدست می آورید مثلا احساس لذت و راحتی بعد از خوردن دلستر

محرک+کار تکراری= پاداش

پهن شدن سفره +خوردن دلستر= احساس لذت

مجموعه رفتارهای ما به عادات ما برمی گردد.قدرت عادت بسیار زیاد است و حتی اگر می خواهیم به اهدافمان برسیم باید در عادت هایمان تجدیدنظر کنیم.به عبارتی عادات از اهداف قوی تر هستند.پس در برنامه ریزی وهدفگذاری از نقش عادات نباید غافل شویم.اگر به اهداف محقق شده خود نگاهی بیاندازیم قطعا تاثیرات شگرفت عادات و سبک زندگی را در انها به وضوح مشاهده خواهیم کرد.اکنون که با نقش انکارناپذیر عادت آشنا شدیم یک سوال ایجاد می شود واین است که بهترین روش برای ترک عادت های غلط چیست؟

ترک عادت موجب مرض است؟

ضرب المثلی قدیمی وجود دارد که می گوید ترک عادت موجب مرض است.آیا این ضرب المثل درست است؟

گاهی به افرادی که در مواجه به عادات خود با شکست مواجه می شوند این ضرب المثل بکار گرفته می شود و به نوعی آب پاکی روی دست فرد می ریزند که تو قادر به ترک عادت نیستی.اما معنی دقیق این ضرب المثل چیست؟

شاید حکایت آن دباغ را شنیده‌اید که روزی از بازار عطاران می‌گذشت ، در وسط بازار به محض اسشمام بوی عطرهای خوش  از حال رفت و بیهوش شد و برای اینکه حالش را جا بیاورند مقداری پهن کنار بینی‌اش گذاشتند تا حالش خوب شد چرا که او عادت به بوهای خوش نداشت و طبیعتش با بوهای امثال پهن خو گرفته بود .به نظر می رسد که منظور از این ضرب المثل این است که برای غلبه بر عادات غلط و جایگزینی عادت های خوب باید اراده قوی داشته و بر انجام عادت های جدید استمرار داشته باشید.

اثر مرکب چیست؟

این استمرار و تداوم بر عادت به خوبی در کتاب اثر مرکب دارن هاردی تشریح شده است.اثر مرکب (compound effect)، اصل به دست آوردن پاداش های بزرگ از طریق مجموعه ای از انتخاب های کوچک و هوشمندانه می باشد. آن چه از همه چیز جالب تر می باشد، این است که با توجه به نتیجه ی بزرگ کار، قدم هایی که هر لحظه بر می دارید، زیاد به چشم نمی آیند.

مهم ترین اصولی که اثر مرکب بر آن استوار است صبر و تلاش های کوچک است که به مرور زمان نتایج خیلی بزرگی را رقم می زند.در اثرمرکب تلاشهای مستمر و قدم های کوچک جای ثروت،استعداد و….را می گیرد.

شاید در ابتدا به نظر برسد که این روش امروزه کارآیی ندارد اما نیک می دانیم که اصل مهم در موفقیت تحصیلی ،مالی و…..تداوم و استمرار در کارهای به ظاهر کوچکی ست که ما را به موفقیت نزدیک می کنند.

خودافرین عزیز امیدوارم بعد از مطالعه این مطلب ضمن مطالعه این دوکتاب نسبت به  انتخاب عادت های صحیح اقدام نموده و با غلبه بر موانع و چالش های این مسیر زودتر به اهداف خود در ابعاد مختلف زندگی برسید.

در نگارش این مطلب علاوه بر کتاب های قدرت عادت و اثر مرکب از مقالات نوشته شده در سایت های تبیان وعباس علی پور در مورد عادت استفاده کرده ام.

رحیم خورشیدی علی کردی

بنیان گذار خودآفرینی